Nguyên nhân gây vàng da bệnh lý

Trả lời câu hỏi Nguyên nhân gây vàng da bệnh lý

Cảm ơn câu hỏi của ba mẹ!

Có rất nhiều nguyên nhân gây vàng da bệnh lý. Tùy vào thời điểm xuất hiện vàng da và các triệu chứng đi kèm, các xét nghiệm bổ sung mà bác sĩ sẽ có định hướng nguyên nhân khác nhau ba mẹ ạ.

Giải thích những nguyên nhân bệnh lý thường gặp nhất gây vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh:

- Bất đồng nhóm máu ABO: đây là nguyên nhân thường gặp nhất gây vàng da nặng ở trẻ sơ sinh: Ba mẹ có thể hiểu đơn giản như sau: người có 4 nhóm máu cơ bản: A,B,AB,O. Khi các nhóm máu không hòa hợp trộn với nhau sẽ sinh ra phản ứng tan máu. Giả sử mẹ có nhóm máu O, bố có nhóm máu A, B hoặc AB, trẻ sinh ra sẽ có thể có nhóm máu A hoặc B, khi đó sẽ xảy ra bất đồng nhóm máu ABO ở mẹ và con. Từ đó dẫn tới tan máu, vàng da bệnh lý.

- Bất đồng nhóm máu Rh: Cũng gần tương tự như cơ chế bất đồng nhóm máu ABO, con người có 2 loại nhóm máu Rh là Rh (-) và Rh (+). Ở lần tiếp xúc đầu tiên Rh (-) và Rh (+) chưa gây ra phản ứng, bởi vậy nếu bất đồng nhóm máu Rh mẹ con nhưng ở lần mang thai đầu tiên sẽ chưa có vấn đề gì. Nhưng từ người con thứ 2, phản ứng đối kháng sẽ xảy ra nhanh chóng và mạnh mẽ, hoàn toàn có thể dẫn tới chết thai, nên ở trường hợp này mẹ cần được điều trị dự phòng trước khi mang thai ba mẹ nhé.

- Vàng da do thiếu men G6PD: Ba mẹ có thể hiểu đơn giản là men G6PD là một men có tác dụng bảo vệ màng hồng cầu, khi thiếu men G6PD thì hồng cầu yếu và dễ vỡ. Bệnh cảnh ở trường hợp này có thể là cơn tan máu cấp tính gây vàng da nhanh, nặng, khó tiên lượng hoặc vàng tan máu từ từ, tăng dần, nhẹ hơn tan máu cấp tính.

- Vàng da do bệnh lý đường mật bẩm sinh; ví dụ: teo đường mật bẩm sinh: là bât thường bẩm sinh làm mật từ gan không thể xuống ruột, phải can thiệp y tế sớm để đem lại tiên lượng tốt cho trẻ.

Nói tóm lại nguyên nhân vàng da bệnh lý có rất nhiều, điều quan trọng ba mẹ cần chú ý là phát hiện sớm được tình trạng vàng da bệnh lý của con để đưa đi khám và điều trị kịp thời tránh biến chứng nặng nề ba mẹ ạ.

Để dễ phát hiện tình trạng vàng da của con, mẹ và bé nên bố trí phòng đủ ánh sáng, chú ý quan sát toàn thân của con ít nhất mỗi ngày ngay từ những ngày đầu sau sinh. Xem kĩ từng phần cơ thể từ mặt, ngực, bụng, đùi, bàn tay, bàn chân của con ba mẹ nhé. Trong trường hợp vàng da khó phát hiện, ba mẹ dùng tay ấn nhẹ lên da con từ 2-5 giây ở các vị trí cần xem xét để xem sau đó có xuất hiện vàng da không.

Nguồn tham khảo: Tài liệu giảng dạy Bộ môn Nhi trường ĐH Y Hà Nội.

Được kiểm duyệt bởi Thạc sĩ - Bác sĩ nội trú Trần Vĩnh Phú - Chuyên ngành Nhi thần kinh và phát triển Bệnh viện đại học Y Dược Huế.